Dossier Voedselbos
Op initiatief van Leidenaar van het jaar 2021, Walter Schrader, wordt er in Park Matilo een voedselbos aangelegd. De werknaam voor dit voedselbos is: Hof van Matilo.
Sjouwers gezocht
Torrenflat in het Hof van Matilo
Onze insecten hebben het moeilijk. In Nederland wordt per hectare het meeste landbouwgif gebruikt van alle Europese landen, wat de kwaliteit van de bodem, het grondwater en het oppervlaktewater aantast, en dus het hele ecosysteem beïnvloedt. Waar de zomer vroeger stond voor bloemrijke hagen en zoemende insecten, is het nu helaas stil. Vleermuizen die ooit ’s avonds rond lantaarnpalen jaagden, zijn verdwenen. Waar zijn de zwaluwen? Na een lange autorit hoeven we de voorruit en koplampen niet meer schoon te maken van dode insecten, omdat ze er niet meer zijn. We moeten wat doen en we gaan wat doen.
Voedselbossen zijn als eilanden van biodiversiteit, van waaruit insecten zich in betere omstandigheden weer kunnen verspreiden. Om deze insecten te behouden, onderhouden we een grote diversiteit aan planten waar ze zich kunnen voeden en voortplanten. Daarnaast bieden we ze bescherming in insectenhotels.
Tijdens de buurtcamping gaan we bouwen aan de Torrenflat, een groot insectenhotel met broed-, schuil- en overwinteringsplaatsen voor verschillende soorten insecten. Onder leiding van de heer Ali van Incluzio is hier de afgelopen dagen flink aan gewerkt. Het gevaarte is bijna 3 meter hoog en weegt enkele honderden kilo’s.
Op zaterdag 6 juli moet deze TorrenToren van het Wijkcentrum Matilo aan de Zaanstraat 126 verplaatst worden naar zijn bestemming in het voedselbos. Dit moet met acht mensen gebeuren, en we zoeken nog enkele vrijwilligers die niet terugschrikken van een beetje tillen en sjouwen. We starten na de koffie om 11 uur. De voorbereidende werkzaamheden, zoals egaliseren en gaten boren, beginnen om 10 uur. Ouders die helpen, kunnen een oranje veiligheidsvlaggetje verdienen voor de verkeersveiligheid van fietsende peuters.
Tijdens de buurtcamping zal ook het Grand Hotel “De Bezige Bij” worden ingericht.
Doe mee en help onze insecten terugkeren naar een gezonde en bloeiende omgeving. Samen kunnen we een verschil maken!
Voedselbosnieuws
Aanstaande zaterdag tussen 10 en 12 uur zijn er veel activiteiten in het alsmaar mooier wordende Voedselbos. Meerdere nestkastjes, die vorig jaar zijn gemaakt tijdens de buurtcamping, zijn al gebruikt door ijverige koolmeesjes en pimpelmeesjes. De ouders vliegen af en aan en brengen hun jongen meer dan 800 keer per dag voedsel, voornamelijk insecten, rupsen en torretjes, terwijl de merels druk in de weer zijn met wormen en slakken. De ondersteuning van het Voedselbos is heel breed. Van Lions Leiden, die een filmavond hebben georganiseerd en zelfgemaakte jam hebben verkocht, krijgen we een bedrag waarmee we de pergola kunnen afbouwen en een reuzeninsectenhotel kunnen bouwen.
Ali van buurthuis Matilo gaat tijdens de buurtcamping met vrijwilligers van het Voedselbos de insectentoren opzetten. In het najaar gaat de Gemeente Leiden een vijftig jaar oude zoete mispelboom in het Voedselbos plaatsen en bij de verschillende ingangen komen in totaal zes grote laurierbomen. Ondertussen kwam de firma Welkoop uit Leiderdorp met een fantastische gift uit hun uitgebreide assortiment aan laagstamfruitbomen en grootvruchtige bessenstruiken. We hebben ze onmiddellijk gepoot en zullen in de komende tijd ook bodembedekkers eromheen planten voor een evenwichtige boomspiegel.
Zaterdag 29 juni is er een bijzondere insectenactiviteit. Er worden gaten geboord in de boomstammetjes die we plaatsen in het insectenhotel. Metselbijen, hommels en zweefvliegen zullen hopelijk gebruik maken van dit gastvrije onderkomen. We hopen dat vele enthousiaste ouders met een boormachine zaterdagochtend naar het buurthuis komen om gaten te boren in de stammetjes. Ouders met een kind krijgen voor het boren een veilig fietsvlaggetje zodat de kleine fietser beter zichtbaar is. Zo werken we samen voor een schonere en veiligere leefomgeving voor de kinderen.
Aanstaande zaterdag tussen 10 en 12 gaan we weer aan de slag: nu boren, nog meer hagen planten, boomspiegels verder aanvullen met hondsdraf, aardbeien en daslook, en natuurlijk genieten van wat er allemaal al bloeit en groeit bij een kopje thee of koffie met een versnapering. Wat een feest, iedere week weer, vrijwilligers zijn van harte welkom. Achter het buurthuis Matilo, Zaanstraat 126, Leiden. Het werken in een groene omgeving is voor veel vrijwilligers een fijne, ontspannende, gezellige en gezonde routine geworden op de zaterdag, maar vaak ook daarbuiten.
Website: www.hofvanmatilo.nl
Repaircafé juni
Repaircafé
Het eerste Repair Café in ons wijkgebouw was een groot succes! Met meer dan dertig succesvolle reparaties en tientallen belangstellen-den, hebben we laten zien hoe elektrische apparaten, kleding en gereedschap eenvoudig een tweede leven kunnen krijgen. Deze initiatieven dragen effectief bij aan het verkleinen van de ecologische voetafdruk van de gebruikers, wat een belangrijke stap is richting duurzaamheid. Door het enthousiasme en de positieve reacties zullen de initiatiefnemers het Repair Café maandelijks organiseren.
Op dezelfde dag vond in een rustig ruimte naast de grote zaal een soldeersessie plaats voor de reparatie van fijnstofmeters en de bouw van nieuwe geluids- en ultrafijnstofsensoren. Deze sessie benadrukte niet alleen het belang van nauwkeurige luchtkwaliteitsmetingen, maar een demonstratie van de ontwikkelde apparatuur wees op het belang om bewust te zijn van de mogelijke verhoging van fijnstofconcentra-ties door bijvoorbeeld solderen en zagen.
Innovatieve Ontwikkelingen
Onze soldeergroep heeft indrukwekkende vooruitgang geboekt door vijf nieuwe sets samen te stellen, nu inclusief een ultrafijnstofsensor. Deze innovatieve technologieën kunnen bijvoorbeeld in wijk Roomburg worden ingezet om bij scholen vroegtijdige waar-schuwingen te geven als de fijnstofconcentraties te hoog worden. Dit is cruciaal voor mensen met astma en andere luchtwegaandoeningen. Daarnaast zijn we betrokken bij een baanbrekend project van de Universiteit Leiden om fijnstofbelasting visueel zichtbaar te maken. Dit project helpt inwoners om beter geïnformeerd te zijn over de luchtkwaliteit in hun omgeving en actie te ondernemen waar nodig. Meer informatie hierover is te vinden op de website van Prof. Burgwijk: https://www.profburgwijk.nl/c/om-ons-heen#lb118953/onze-luchtkwaliteit-in-beeld
Om op de hoogte te blijven van de gedetailleerde gegevens over de luchtkwaliteit van Leiden en omgeving bezoek de website op www.sensorleiden.nl
Samen werken we aan een duurzamer en gezonder Leiden! Hou de aankondiging in de digitale wijkkrant in de gaten. Doe mee en maak verschil. Meer informatie in de digitale wijkkrant en tijdens de werkzaamheden in het voedselbos, iedere zaterdag bij het voetbalveldje achter Buurthuis Matilo.
Tuinmeubels van natuurlijk materiaal
Dat zit goed!
De werkwijze in een voedselbos kenmerkt zich door het hergebruiken van wat er door groei en afsterven aan hout, bladeren en andere plantenresten ter beschikking komt. Door de enorme droogte en sterke wisselingen in de grondwaterstand hebben veel bomen de laatste jaren aanzienlijke schade opgelopen aan hun wortels. In verschillende parken zijn veel oude bomen omgewaaid. Ook in park Matilo zijn oude wilgen gesneuveld.
In samenwerking met Buurthuis Matilo worden van deze omgevallen bomen krukjes en stoelen gemaakt, om het natuurlijke karakter ook in de tuinmeubelen tot uitdrukking te brengen. Buurtcoach Ali el Ali van Incluzio heeft hier de eerste aanzet toe gegeven en elf tuinmeubeltjes gezaagd die verder bewerkt gaan worden.
Daarnaast moet er met vereende krachten een omgevallen boom verplaatst worden. Deze boom zal in het Land van Overpoot ruimte geven aan de uil, die een belangrijke rol speelt in de fabel over de vliegende mol (daarover later meer!).
We kunnen nog hulp gebruiken bij het verpoten van stekken en het onderhouden van de boomspiegels. De pompoenplantjes zullen op de daarvoor aangelegde bedden gepoot kunnen worden als ze meer dan 25 centimeter hoog zijn. Om ze te beschermen tegen de slakken, die bij duizenden ook het voedselbos bewonen, hebben we koffiedrap nodig, anders zijn de slakken ons te snel af.
Wil je helpen? We zijn weer aanwezig in www.hofvanmatilo.nl, iedere zaterdag van 10 tot 12 achter Buurthuis Matilo, Zaanstraat 126, Leiden. Koffiedrap is meer dan welkom.
Kom langs en draag bij aan een groene, duurzame toekomst voor onze wijk!
Met vriendelijke groet,
Het team van Hof van Matilo en Buurthuis Matilo
Voedselbos jarig: 2 jaar
Twee jaar na de start van het voedselbos kunnen we al enorm genieten van de positieve veranderingen in het voedselbos. De constant groeiende samenwerking, niet alleen onderling, maar ook met het buurthuis Matilo, met de gemeentelijke Groenvoorziening, met buurtbewoners, met de Gemiva, met de Wijnvereniging, met stagiaires van de Ontwerp Academie en het Da Vinci College, is al een op zichzelf staand resultaat. Onze doelstelling is immers onder andere de sociale cohesie, het gevoel van verbondenheid met elkaar te stimuleren. Het resultaat van de inspanningen wordt steeds beter zichtbaar. Letterlijk honderden bessenstruiken en fruitbomen zijn geplant in tientallen boomspiegels en biodiverse hagen, opgehangen nestkastjes worden door meesjes gebruikt, er wordt door jongeren die chillen vaak goed opgeruimd en de meeste hondenbezitters houden zich netjes aan de opruimplicht. Momenteel staan veel fruitbomen prachtig in bloei. De kweekbakken staan vol met stekken en er wordt hard gewerkt aan verdere invulling van de door de Ontwerp Academie gemaakte ontwerpen. De uitdagende schets van een gigantische pergola is al grotendeels vormgegeven, er wordt gewerkt aan zitelementen en objecten voor een kunstzinnige invulling. Het hele perceel is op en buiten de paden opgehoogd met vele kubieke meters bladeren en houtsnippers, zodat de bodem een betere vochtregulatie heeft gekregen. Voor de veiligheid van de kinderen is er tussen het voetbalveld en een sloot een prachtige vlechthaag gemaakt, zodat de ballen niet meer de sloot in rollen. Het voedselbos is uitgebreid met veldjes voor pompoenen en courgettes waarmee we in het najaar kunnen oogsten. Natuurlijk gaat naast de uitbreiding ook het onderhoud door.
Aanstaande zaterdag weer tussen 10 en 12 gaan we de berenklauw verwijderen, weer wat haagstekken planten, boomspiegels verder met hondsdraf, aardbeien en daslook aanvullen en natuurlijk genieten van wat er allemaal al bloeit en groeit bij een kopje thee of koffie met een versnapering. Wat een feest, iedere week weer, vrijwilligers van harte welkom. Achter het buurthuis Matilo, Zaanstraat 126, Leiden. Het werken in een groene omgeving is voor veel vrijwilligers een fijne, ontspannende, gezellige en gezonde routine geworden op de zaterdag maar vaak ook daarbuiten.
Website: www.hofvanmatilo.nl
Heggen van wilgentenen
Laten we samen actie ondernemen op zaterdag 2 maart bij het voetbalveld achter Zaanstraat 126!
Geen klachten meer, maar actie! We kennen allemaal het al lang bestaande probleem van de onveiligheid rondom ons geliefde voetbalveldje. Kleine kinderen spelen daar regelmatig, maar de aangrenzende sloot vormt een groot gevaar, zonder enige vorm van bescherming. Het is tijd voor verandering, en die verandering begint bij ons.
Op initiatief van de vrijwilligers van het voedselbos hebben we een fantastische oplossing gevonden: een duurzame en milieuvriendelijke wilgentenen schutting. En het mooie is, de gemeente Leiden steunt ons initiatief door het vlechtmateriaal te leveren vanuit Park Roomburg, rechtstreeks afkomstig van de gesnoeide knotwilgen.
Op vrijdag 1 maart beginnen we met de voorbereidingen, zodra de 16 kubieke meter wilgentakken bij het voetbalveld is afgeleverd. Maar de grote dag is zaterdag 2 maart, tussen 10 en 13 uur. Trek je handschoenen aan, pak je snoeischaar en als je er een hebt, neem een grondboor mee. Samen gaan we in slechts drie uur tijd het probleem oplossen waar al tien jaar over wordt geklaagd.
Kom alleen of met je vrienden! Er staat koffie en thee voor je klaar, en wie weet hebben we zelfs wat lekkers zoals koekjes. Breng vooral je goede humeur mee en laten we gezellige foto’s maken voor een verslag in de buurtkrant.
Toon je betrokkenheid bij onze buurt en help mee om het veiliger te maken voor iedereen. Samen kunnen we een groot verschil maken. Tot ziens op 2 maart!
De wereld van voedselbossen
In deze bijzondere documentaire maak je kennis met oprichter Walter Schrader. Hij heeft zo’n 1,5 jaar geleden een voedselbos als project begonnen genaamd: Hof van Matilo. Ondertussen is zijn project al hard op weg naar een groot maatschappelijk project wat steeds meer op een echt voedselbos begint te lijken. Samen met Walter hebben we het over waarom hij de natuur zo belangrijk vindt en hoe de toekomst van het bos eruit zal gaan zien.
De wereld van Voedselbossen met Walter Schrader – SVJ Specialisaties (svjmedia.nl)
Volg deze link om het filmpje van Walter te zien.
Werken in het voedselbos
Werken in het voedselbos
Beste Groene Vrienden,
Het is zaterdag aanstaande weer tijd om onze handen uit de mouwen te steken en samen iets moois tot stand te brengen in ons geliefde voedselbos. Maar deze keer hebben we iets extra’s voor jullie in petto – de Zaailingen-Oogstdag in De Bult!
Vanaf 09.30 uur ontmoeten we elkaar in het bruisende Huis van de Buurt Matilo (Zaanstraat 126 Leiden) waar we de regelmatig de vruchten plukken van een vruchtbare samenwerking met het Buurthuis en de Gemeente Leiden. Met trots kunnen we melden dat de gemeente ons voedselbos heeft omarmd, en hun steun heeft geleid tot zichtbare, voelbare en eetbare resultaten.
Om 10.00 uur stappen we op de fiets en begeven we ons naar De Bult, geleid door de deskundige handen van Nick Kooreman en Grace Innemee. Hier wachten de gelabelde zaailingen op ons, klaar om geoogst te worden. Een unieke kans om onder deskundige begeleiding je handen vies te maken voor een schone en gezonde toekomst.
Rond 12.00 uur keren we terug naar het Huis van de Buurt, waar een heerlijke lunch op ons wacht. Dit is niet zomaar een lunch; het is een viering van onze gezamenlijke inzet, waar we proeven van de vruchten van ons werk en genieten van elkaars gezelschap.
En er is meer! Na de lunch krijgen de vrijwilligers de kans om een persoonlijke stempel te drukken op ons voedselbos. We gaan samen een kersenboom met een prachtige boomspiegel planten, want biodiversiteit is niet alleen een woord, maar een daad die we in ons bos willen laten zien. We creëren een ecologische haven voor onze zoemende vrienden – de insecten en onze gevleugelde vrienden de vogels. Voor ouders met fietsende kinderen is er nog een extra verrassing in het kader van veilig verkeer.
Noteer de datum: zaterdag 25 november, Huis van de Buurt Matilo Zaanstraat 126. Verzamelen van af 9 u 30 en 10 uur naar de Bult.
Laten we samen deel uitmaken van iets moois dat kan groeien tot iets groots, geniet van elkaar en van de natuurlijke schoonheid van het voedselbos van Matilo.
Dank jullie wel voor jullie voortdurende steun en inzet. Tot ziens op zaterdag! In verband met de Catering en kom je helpen. Stuur dan een e-mail naar l.van.velzen@leiden.nl (of log in/maak een account aan op www.meerbomen.nu en ga naar de bomenplanner).
Tot ziens op zaterdag!
Met groene groeten, Walter Schrader
De vlag moet wapperen
De vlag moet wapperen!
Buurtinitiatief druivengaard en voedselbos bruisen van activiteit. Het is even stil geweest rond het voedselbos. Juni was extreem warm en droog en daar hebben de bomen onder te lijden gehad. De tropische regenbuien in juli en augustus hebben de schade niet kunnen beperken. De grond was warm en alles wat viel verdampte snel. Vooral de volwassen bomen hebben last gehad van die droogte en de appelbloesemkever beschadigde de beginnende vruchten van fruitbomen, met als gevolg dat er maar een enkel appeltje aan de bomen hing. De halsbandparkieten deden de rest, met als gevolg dat dit jaar geen appel en perentaarten kunnen worden gebakken met de vruchten uit het voedselbos. De bessenstruiken deden het wel goed, we hebben genoten van appelbessen – en bramenijs. En er is genoeg voor smakelijke salades. De aardperen en Yacun wortels staan er prima bij en zelfs de druivenstokken die pas 1 jaar staan leveren al oogst op. Er is zoveel gebeurd dat je nauwelijks kunt geloven dat we pas 1 seizoen bezig zijn.
Voor zaterdag 30 september hadden we een druk en interessant herftsprogramma. De gaten voor de uitbreiding van de Pergola, worden met de hand geboord. 14 gaten totaal. En dan de palen erin zetten en heien met de hand. Ondanks goed materiaal. Best een pittig klusje!
We gaan weer een bomencirkel maken van ongeverfd karton en gemaaid riet en we zaaien een groenbemester, wintertarwe. Ouders die meedoen krijgen deze keer een Veilig Fiets Vlaggetje. Tijdens de pauze zal er worden gesproken over het oprichten van een monumentje waarmee we blijvende aandacht vragen voor veilig fietsverkeer voor kinderen.
Tot slot, voor de mensen die geïnteresseerd zijn in de verwerking van druiven tot onder andere sap, wijn en druivenpitolie zal er aansluitend aan de werksessie de gelegenheid zijn mee doen aan het verwerken van de oogst van 2023, op de Akkerdistel, Cronensteyn 2G, 2322 LH Leiden
Aanmelden kan ook via de website https://www.matilo.nl/contact/