WARMTENET ‘KANSRIJKE OPTIE’ VOOR MEERBURG
Meerburg wordt, zoals in Roomburg al het geval is, hoogstwaarschijnlijk op het warmtenet aangesloten. Maar wanneer dat gebeurt is onduidelijk. Dat hangt namelijk van vele factoren af. Zoveel werd duidelijk tijdens het wijkgesprek in Huis van de Buurt Matilo over de warmtetransitie.
Leiden is benieuwd wat er onder bewoners leeft aan visie en ideeën over de noodzakelijke warmtetransitie en welke alternatieve energiebronnen bewoners voor ogen hebben als in 2050 heel Leiden (en heel Nederland) van het aardgas af moet zijn. En veel aanwezigen denken daar al serieus over na, zo blijkt tijdens dit wijkgesprek. Maar zij tasten vaak nog wat in het duister. Zij willen dat de gemeente daarom licht op de zaak werpt. ‘Wat is het gewenste eindpunt’, wil een bewoner weten. “Als ik dat niet ken, weet ik niet hoe ik ernaartoe kan werken.”
Leidingwerk
Volgens Martijn Spaan van de gemeente Leiden doet de gemeente onder andere onderzoek naar het leidingwerk en alle mogelijkheden onder de grond. “We willen namelijk liefst zoveel mogelijk tegelijk aanpakken. Het elektriciteitsnet moet sowieso verzwaard worden om de grotere vraag straks aan te kunnen. Dat doen we het liefst tegelijk met de vernieuwing van het riool en het onderhoud aan oude gasleidingen.”
De staat van die infrastructuur en de ruimte onder de grond bepaalt mede hoe moeilijk of makkelijk de warmtetransitie in de wijk wordt. Een voordeel voor Meerburg is dat het nieuwere Roomburg al aangesloten is op de stadsverwarming, en dat de buis van dat warmtenet via Meerburg naar de gascentrale aan de Langegracht loopt. Een aftakking naar Meerburg maken, is dus een hele kansrijke optie, vertelt Spaan.
In 2026, is de verwachting, wordt dit bestaande gasgestookte warmtenet ontkoppeld van de huidige centrale en aangesloten op restwarmte uit Rotterdam. Dan loopt ook het huidige contract met de warmteleverancier af. Op termijn komen daar mogelijk nog andere bronnen bij zoals geothermie, meldt Spaan. In de regio wordt met vier partijen gesproken die deze warmte willen gaan winnen.
Bewonersinitiatieven
Sommige bewoners hebben vraagtekens bij ‘restwarmte uit Rotterdam’. Dat klinkt, vinden zij, niet als een hele schone vorm van energie. Maar, meent een ander, je huis ermee verwarmen is nog altijd beter dan die restwarmte in de Maas laten stromen.
Spaan haakt hierop in en vertelt dat de Leidse gemeenteraad het – mede vanwege dit soort afwegingen – belangrijk vindt dat er ruimte blijft voor bewoners om hun eigen keuzes te maken. “Als er een straat is of een VVE die met elkaar een warmtepompinstallatie wil aanleggen, dan moet dat mogelijk zijn.” In een aantal Leidse wijken wordt al aan dit soort alternatieve plannen gewerkt, weet Spaan. Maar, stelt hij de bewoners gerust, de gemeente komt dus ook met een alternatief voor het gas; het warmtenet.
De temperatuur in dat net wordt erg hoog. In Leiden aangekomen is het water vermoedelijk nog ruim boven de 100 graden. Dat betekent dat zelfs erg slecht geïsoleerde huizen zich er goed genoeg mee kunnen verwarmen. Maar de nieuwe huizen in Roomburg hebben zo’n hoge temperatuur niet nodig. Het huidige zeventig graden warmtenet is al warm genoeg. Dat zou ook een reden kunnen zijn om met buurtgenoten alternatieven te onderzoeken, oppert iemand.
Isoleren
Veel aanwezige bewoners van een koophuis hebben inmiddels op het gebied van isolatie al een behoorlijk slag gemaakt. Dubbel, of HR+++ glas, dak-, vloer- en muurisolatie. Het scheelt behoorlijk in de stookkosten, merken ze. Maar de woningbouwcorporaties blijven achter, vertellen de huurders. Zonnepanelen op het dak mogen niet. Veel flats hebben nog enkel glas. Sommige huurflats hebben maar een enkel gaskacheltje. De bewoners zijn benieuwd wanneer corporaties hun plan trekken.
De gemeente heeft begrepen dat Portaal deze winter besluit welk deel van haar bezit gerenoveerd wordt en welk deel gesloopt. Dan moet er op dat punt duidelijkheid komen voor de bewoners.
Buitencategorie
Ook de woonbootbewoners en de mensen van het Utrechtse Jaagpad zijn benieuwd wat hen te wachten staat. Hun onderkomens zijn een buitencategorie, merken ze. Bij woonboten is de aansluiting op het gasnet vaak net even anders geregeld. En op het Utrechtse Jaagpad dateert bijna elk huis uit een andere tijd en is er maatwerk nodig.
Wijkambassadeur Maaike Vinkenburg vertelt de bewoners dat ze met al hun vragen bij haar aan kunnen kloppen. Ook wijst ze op de energiecoaches. Zij maken op verzoek gratis energiescans en geven advies op welke manier er energie bespaard kan worden en wat goede alternatieve verwarmingsbronnen zijn.
Startpunt
Het wijkgesprek blijkt, zo concluderen deelnemers na afloop, een mooi startpunt om ook komende jaren blijvend met elkaar in gesprek te gaan. Want dit proces loopt nog wel even door en is uitermate complex. En dan is het goed om steeds van elkaar te weten wie waar mee bezig is.
Jaap Stokking, voorzitter wijkvereniging Roomburg, actief in Zon op Leiden, de plaatselijke PvdA. En daarnaast als rijksambtenaar betrokken bij de energietransitie:
“Meerburg en Roomburg hebben samen een wijkenvisie gemaakt. ‘Naar energieneutrale wijken’ is daar een ambitie in. Voor het bestaande warmtenet in Roomburg betekent dat overstappen van de gascentrale aan de Langegracht op restwarmte uit Rotterdam en andere bronnen zoals geothermie, die misschien ook wel in de wijk zelf kan worden aangeboord. De flats in Meerburg waar het warmtenet vlak langs loopt, kunnen relatief eenvoudig op het warmtenet aangesloten worden, nu de woningcorporaties ze komende jaren toch al gaan aanpakken. Vermoedelijk is het warmtenet ook voor de rest van de wijk de beste oplossing. Maar dit moet wel in goed overleg met de bewoners. Ik denk dat het belangrijk is voor het draagvlak dat mensen ook voor een alternatief kunnen kiezen. Tot slot is isolatie natuurlijk essentieel. Om mensen te prikkelen om energie te besparen hebben we een oproep gedaan om mee te doen aan Lowvember.”
Maaike Vinkenburg, wijkambassadeur Meerburg-Roomburg:
“In Meerburg moet de isolatie van veel huizen worden verbeterd om hen straks zonder gas te verwarmen. Om de kosten hiervan voor de wijkbewoners zo laag mogelijk te houden, is het belangrijk om verduurzamende maatregelen te nemen op momenten dat er toch al iets vervangen moet worden van het dak, muren of vloer of van verwarmingsinstallaties.
De huizen in Roomburg zijn over het algemeen goed geïsoleerd en zijn al op een warmwaternet aangesloten. Daar willen we dat bewoners kritisch kijken naar hun totale energieverbruik en hoe zij dit kunnen verlagen. En wat zou het mooi zijn als op alle geschikte daken in de wijk zonnepanelen komen te liggen! We willen deze activiteiten stimuleren en de mensen op tijd aanzetten tot actie. Want alles wat je niet verbruikt hoef je ook niet op te wekken.”
COLOFON
Dit digitale magazine is ontwikkeld in opdracht van de gemeente Leiden. Het bevat verslagen van de wijkgesprekken ter voorbereiding op de Transitievisie Warmte. Deze verslagen zijn samengesteld door een mediateam van Magazine on the Spot.
Coördinatie en eindredactie: Eric Went
Verslaglegging: Karlijn Broekhuizen, Marijn Kramp, Saskia Ridder
Fotografie: Edwin Weers
Vormgeving en techniek: Loek Weijts, John Stelck
